Boże Ciało w Lubochni - fotorelacja 2020

Procesje z okazji święta Bożego Ciała to nieodłączny element katolickiej tradycji w Polsce,podczas których celebrans wychodzi poza teren kościoła z Najświętszym Sakramentem, by, niczym czterej ewangeliści, głosić Słowo Boże na cztery strony świata, symbolizowane przez cztery ołtarze. Jego szczególny i uroczysty charakter podkreślany jest, przez wiernych, zakładanym świątecznym ubiorem i strojem regionalnym, którym uczestnicy demonstrują swoją tożsamość, przywiązanie do tradycji, uświęcając w ten sposób święto.  

Dział Strojów Ludowych i Tkanin, w ramach długofalowego projektu etnograficznego „Strój i tkanina ludowa w zróżnicowaniu regionalnym – stan obecny, funkcjonowanie w tradycji, lokalne konteksty” prowadzi od wielu lat w różnych regionach Polski dokumentację tego święta. Często realizujemy badania, powracając w miejsca, w których już byliśmy, w celu odnotowania zmian jakie dokonują się na wsi. W regionie rawskim, w Jasieniu, w gminie Lubochnia, badania zapoczątkowane były w 1946 roku, następnie w ramach powrotów w 1996-1997 roku.

Odnotowane w tamtym czasie procesje odbywały się w sposób tradycyjny, wychodząc z kościoła, ulicami wsi, zatrzymując się przy czterech przygotowanych wcześniej ołtarzach. W ubiegłym roku, chcąc odnotować Boże Ciało w nowej rzeczywistości, w czasie pandemii, ponownie uczestniczyliśmy w procesji, w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Lubochni, w powiecie tomaszowskim, województwie łódzkim. Uroczystość odbyła się na placu Parku Gminy, obok kościoła, gdzie odprawiono mszę i zbudowano cztery ołtarze. Po raz pierwszy wierni nie szli w procesji za celebransem i tym samym za Najświętszym Sakramentem, lecz to Najświętszy Sakrament był noszony pomiędzy wiernymi, którzy pozostali na swoich miejscach, aby utrzymać reżim epidemiologiczny i tym samym, wymagany dystans społeczny. Mieszkańcy parafii, kontynuatorzy tradycji przekazanej z pokolenia na pokolenie, kobiety, dzieci, w swoich barwnych wełniakach, haftowanych koszulach i gorsetach, zgromadzeni byli na dużej powierzchni placu, w niewielkich grupach rodzinnych. Część osób miała nieodzowny element pandemii - maseczki, które założone do ludowego stroju, były znakiem współczesnych czasów, pełniąc jednocześnie funkcję ochronną, a czasami estetyczną. Stanowiło to zderzenie tradycji, z dzisiejszą wymuszoną sytuacją pandemiczną. Zapraszamy na fotorelację z Bożego Ciała w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Lubochni w 1947 roku, 1997 roku i 2020 roku - w czasie pandemii.

Oprac. Alicja Woźniak, Anna Smolińska (Dział Strojów Ludowych), Michał Świercz (Archiwum Etnograficzne)