MONUMENTALNE GROBOWCE Z EPOKI KAMIENIA PARK KULTUROWY SARNOWO. PARK KULTUROWY WIETRZYCHOWICE
WYSTAWA CZASOWA 23 PAŹDZIERNIKA 2020 - 31 GRUDNIA 2021
WYSTAWA CZYNNA DO 19 GRUDNIA 2021
Głównym celem wystawy jest zaprezentowane najstarszych zabytków architektury w Polsce w postaci monumentalnych grobowców kujawskich zbudowanych w epoce kamienia, ok. 5500 lat temu. Budowle te przez tysiąclecia były charakterystycznym i wyróżniającym się elementem krajobrazu Polski środkowej, Pomorza, Ziemi chełmińskiej i wschodniej Wielkopolski. Jednak większość z nich została bezpowrotnie zniszczona w XIX w. i w początkach XX wieku. Grobowce powszechnie traktowano jako skład darmowego surowca używanego do budowy domów, pomieszczeń gospodarczych, a nawet dróg. Do naszych czasów przetrwały nieliczne. Obecnie z megalitami można zapoznać się w Parku Kulturowym Wietrzychowice i Parku Kulturowym Sarnowo, gdzie są one udostępnione do zwiedzania. Kujawskie monumenty nazywane często megalitami (od greckich słów megas – wielki i lithos - kamień) budowano jako miejsca pochówku elity religijnej lub politycznej rolników z epoki kamienia. Nad grobami wznoszono nasypy ziemne, o długości często przekraczającej 100 m. Nasypy te były ograniczane obstawami kamiennymi budowanymi z wielkich wielotonowych głazów, które nadawały kształt grobowcom wydłużonego trapezu lub trójkąta. Szczególnie ważną rolę w poznaniu i ochronie grobowców kujawskich od połowy XX wieku odgrywa Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi. W latach 1934-1974, pod kierunkiem prof. dr hab. Konrada Jażdżewskiego zbadało najlepiej zachowane grobowce położone na terenie południowych Kujaw. Następnie Muzeum doprowadziło do powstania rezerwatów archeologicznych w Sarnowie i Wietrzychowicach, w których znalazły się w pełni zrekonstruowane megality, tzn. przywrócono im wielkość i wygląd jakie miały w epoce kamienia. W 2006 r. i 2010 r. rezerwaty te, z inicjatywy samorządu Gminy Izbicy Kujawskiej i Gminy Lubraniec zostały przekształcone w Park Kulturowy Wietrzychowice i Park Kulturowy Sarnowo. W aranżacji wystawy, obok prezentacji zabytków odkrytych w grobowcach, ważną rolę odgrywa makieta cmentarzyska megalitycznego, rekonstrukcja grobu oraz wielkoformatowe wydruki zdjęć dokumentujących historię badań i stan obecny megalitów. Wystawa zawiera rozbudowaną warstwę informacyjną pokazywaną w postaci multimedialnej oraz posterów. Atrakcją będzie również wyświetlanie pełnometrażowego filmu dokumentalnego pt. „Megality. Historia sprzed 5500 lat” autorstwa Krzysztofa Paluszyńskiego. Wystawa „Monumentalne grobowce z epoki kamienia. Park Kulturowy Sarnowo, Park Kulturowy Wietrzychowice” będzie eksponowano w gmachu Muzeum do końca maja 2021 r. Jest ona organizowana we współpracy z samorządem Gminy Izbicy Kujawskiej i Gminy Lubraniec, a także z Fundacją Badań Archeologicznych Imienia Profesora Konrada Jażdżewskiego. Honorowy patronat nad wystawą objął Marszałek Województwa Łódzkiego. |
23 PAŹDZIERNIKA 2020 ODBYŁO SIĘ OFICJALNE OTWARCIE WYSTAWY: |
2020-10-23