"Od Wyszehradu do Wyszehradu" - wystawa czasowa

OD WYSZEHRADU DO WYSZECHRADU

Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi wraz z Instytutem Słowackim w Warszawie oraz Polskim Towarzystwem Archiwalnym zapraszają na wystawę czasową pt. "Od Wyszehradu do Wyszehradu"

13 MAJA - 17 CZERWCA 2021

zmodernizowany budynek MAiE

(dziedziniec)

Wystawa objęta została patronatem honorowym Wojewody Łódzkiego (https://www.gov.pl/web/uw-lodzki) oraz Marszałka Województwa Łódzkiego.
Patronat medialny sprawuje TVP 3 Łódź oraz Radio Łódź

Ekspozycja „Od Wyszehradu do Wyszehradu” jest wspólnym, zainicjowanym w 2013 r., dziełem Grupy Wyszehradzkiej archiwów¹. Rolę wiodącą w tym przedsięwzięciu odegrało Polskie Towarzystwo Archiwalne (w tym jego prezes dr hab. Hanna Krajewska) przy wsparciu Polskiej Akademii Nauk.

Wystawa została otwarta w połowie lutego 2016 r., wpisując się tym samym w ubiegłoroczne obchody 25. rocznicy zapoczątkowania współpracy Państw Wyszehradzkich².

W związku z przejęciem przez Polskę w lipcu 2016 r. przewodniczenia Grupie Wyszehradzkiej, wystawa stała się zarazem istotnym elementem wzbogacającym program polskiej prezydencji Grupy.

Wystawa jest próbą skrótowego zobrazowania rozwoju stosunków politycznych, handlowych i kulturalnych między państwami tworzącymi dzisiejszą Grupę Wyszehradzką, począwszy od średniowiecznych zjazdów władców Polski (Kazimierza Wielkiego), Czech (Jana Luksemburczyka) i Węgier (Karola Andegaweńskiego) w Wyszehradzie w 1335 r. i 1338/1339 r., a skończywszy na współczesnym spotkaniu prezydentów Polski (Lecha Wałęsy) i Czechosłowacji (Václava Havla) oraz premiera Węgier (Józsefa Antalla) w Wyszehradzie, w lutym 1991 r., na którym podpisana została Deklaracja o współpracy Rzeczypospolitej Polskiej, Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej i Republiki Węgierskiej w dążeniu do integracji europejskiej. Deklaracja ta zapoczątkowała współpracę Państw Wyszehradzkich.

Wystawa przypomina wydarzenia historyczne i społeczne wspólne dla Państw Wyszehradzkich, takie jak: wojny z osmańską Turcją, powstania narodowo-wyzwoleńcze, II wojna światowa, opór wobec władzy komunistycznej po 1945 r., czy też przełomowy rok 1989.

Wystawa składa się z 21 plansz i opiera się głównie na archiwaliach zgromadzonych w archiwach czeskich, polskich, węgierskich i słowackich. Wykorzystano również obiekty znajdujące się w muzeach, bibliotekach oraz innych instytucjach kultury i nauki. Pokazuje ona unikatowe, często wcześniej nieznane archiwalia, insygnia, dokumenty, zabytki kultury materialnej i piśmienniczej, które ujrzały światło dzienne przy okazji kwerendy związanej z przygotowaniem ekspozycji. Prezentacja doprowadzona jest aż do czasu upadku komunizmu.

Materiały do wystawy zostały wybrane przez Towarzystwa Archiwalne z Czech, Polski, Słowacji oraz Węgier. Autorzy i realizatorzy wystawy zdają sobie sprawę z tego, iż prezentowany materiał nie wyczerpuje tego niezwykle szerokiego tematu, mają jednak nadzieję, iż posłuży on jako inspiracja do dalszych badań nad wspólną historią państw Grupy Wyszehradzkiej.

Prezentowane w ramach wystawy teksty zostały przygotowane w pięciu wersjach językowych: angielskiej, czeskiej, polskiej, węgierskiej oraz słowackiej.

Organizatorami wystawy są: Stowarzyszenie Archiwistów Czeskich - Česká archivní společnost (ČAS), Węgierskie Towarzystwo Archiwalne - Magyar Levéltárosok Egyesülete (MLE), Węgierskie Archiwa Państwowe - Magyar Nemzeti Levéltár, Polska Akademia Nauk Archiwum w Warszawie, Polskie Towarzystwo Archiwalne (PeTeA) oraz Stowarzyszenie Archiwistów Słowackich - Spoločnosť slovenských archivárov.

Patronat nad wystawą objęły: Sejm RP, Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej, Czeskie Centrum w Warszawie, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Słowackiej, Instytut Słowacki w Warszawie oraz Węgierski Instytut Kultury w Warszawie.

Przygotowanie ekspozycji było współfinansowane ze środków Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego (IVF).